Het is me toch wat. De samenleving vercomputert. Iedereen heeft laptops en tables en smartphones en buzzers en semafoons en wat al niet meer. We zijn zo digitaal bereikbaar dat we de post niet meer lezen. Volgens critici neemt de computer onze maatschappij zelfs over!
Ten einde raad zijn we maar “Steve Jobs”-scholen begonnen, waar gemeentes hun overtollige subsidie in kunnen storten. De jeugd is zo handig, en zo snel! Die mogen we de vercomputering niet onthouden. Maar het is niet allemaal een vooruitgang.
Ik ben het bijvoorbeeld niet gewend om bij de bakker brood te halen. Mijn moeder wel. “Doe maar een halfje fijn volkoren en een Waldkorn en vier van die tijgerbolletjes”. Ofzo. Ik sta bij de bakker: “ehhh, mag ik zo’n bruin brood? Met van die zaadjes er op?”. Idem dito bij de slager, maar daar durf ik al niet meer naar binnen. Want die kijkt zo streng. Een plakje worst zit er al helemaal niet meer in.
Er zijn nog mensen die je bloedserieus de weg gaan zitten wijzen als je ze ergens zal ontmoeten. “Mijn huis, dat is die-en-die straat, dan moet je linksaf de vorige straat en dan vijf/vierde de rotonde bla bla bla”. Niet nodig. Smartphone! Kom maar op met dat adres en ik vind het wel.
Zelf doe ik het ook. Zit ik bijvoorbeeld te chatten met een vriend. Ik moet gaan, dus laptop dicht en gesprek afsluiten: “We spreken later!”. Nergens voor nodig. De conversatie springt vlekkeloos over naar mijn telefoon, dus ik kan op mijn dooie akkertje tegen een lantaarnpaal aan lopen zonder ook maar één zin te missen.
Gauwain wilde mij laatst een super-fancy documentje laten zien dat hij in Google Drive had gebouwd. Overal extra code en mooie knopjes. Zeg maar een spreadsheet op EPO. Of ik een keer langs wilde komen. Prima, maar technisch gezien nergens voor nodig: er zit een “Share”-knop bij en dan heb ik datzelfde document, mèt knopjes en al, binnen vier seconden in mijn eigen Google Drive. Niet zo gezellig, maar het is wel handig.
Ook de gemeente moet nog wennen. Hun “digitale” loket is een kopietje van het echte loket. Formuliertje aanvragen, gegevens invullen, betalen, en wachten op de postbode. Stom. Negen van de tien keer vraag ik uittreksels aan omdat bedrijf X er per sé een kopietje van wilt hebben. Volgens mij zou het veel handiger zijn als ik desbetreffend bedrijf toestemming zou kunnen geven om bij de gemeente een digitaal kopietje op te halen. Laat ze maar lekker zelf bij de gemeente langs gaan! Wacht: het is digitaal. Laat ze maar lekker zelf inloggen. Gecombineerd met een Whatsappje: "Bedrijf Janboerenfluitje wil van u een VOG inzien inzake: nieuwe medewerker. Toestaan? Ja / Nee"
Andersom: ik weet precies waar al mijn neefjes en nichtjes uit hangen. Want Facebook. Mijn tantes horen dat bij toeval als ze op de koffie komen. Een fenomeen overigens, wat ook al een beetje aan het uitsterven is. Op de koffie komen. Je nieuwsfeed refreshen bedoel je zeker!
Hoe je daar mee om moet gaan is nog een beetje een raadsel. Al komen er langzaam maar zeker wel gedragsregels rondom al de nieuwe dingen. Kijk, niemand pakt de telefoon nog op tijdens de film of tijdens een leuke date, maar weet jij hoe je om moet gaan met al die felicitaties op je Facebook bij je verjaardag? Het gaat zo: door de dag heen “negeer” je de berichtjes. Je bent jarig, en dus veel te druk met je leuke dag. Aan het eind van de dag, of het liefst de volgende dag, geef je elke felicitatie een like. Als een berichtje extra persoonlijk is, mag je reageren. Als kers op de taart post je nog even op je eigen Facebook: “Bedankt voor de felicitaties!”. Zo werkt dat.
Voor andere zaken is dat nog wat lastiger. Mijn mobiele telefoon gaat altijd mee. Is altijd aan. Je hoeft niet the whatsappen als je slaapt, maar is het netjes om mensen midden in de nacht berichtjes te sturen? Gok je er op dat ze het geluid uit hebben staan? Wat doe je als je met vrienden afspreekt? Ik maak tegenwoordig voor elk lullig dingetje een afspraak in Google. En die deel ik met die vrienden. Die klikken op “Yes” en dan weet ik dat ze komen. Maar wat als ze niet op Yes drukken? Is dat een punt? Is dat erg? Of kan ik ze nog gewoon vragen of ze komen?
Als je het mij vraagt zijn dit de soort dingen waarin social media (en andere online dingen) de komende jaren een beetje volwassen moeten worden. Ik ga niet zeggen dat alles dat uitgevonden kan worden al is uitgevonden, maar we zijn al een heel eind. Maar hoe er mee om te gaan, dàt is de vraag.
Meestal gaat het vanzelf. “Vroeger” bijvoorbeeld, kon je bij Facebook geen reactie onder een berichtje zetten. Als je dus iemand feliciteerde op zijn profiel, moest diegene terug naar jouw profiel en dan “dank je wel!” posten. Tegenwoordig kan je wel gewoon reageren, dus eigenlijk is het niet meer kies om toch eigenwijs terug te gaan naar iemands profiel en dáár te reageren. Ook screenshots maken van Snapchat foto’s is eigenlijk not done. Maar wat doe je met Facebook-events waar je niet heen wil? Of met chagrijnige twitteraars die je niet terug wilt volgen?
Ik heb nooit schrijver willen worden, maar misschien wordt het toch tijd. Een boekje “Netiquette 2.0”. Want immers, het woord “netiquette” is een oeroude maar lollige referentie naar etiquette en ergens “2.0” achter plakken is ook super hip.
Ik zeg: binnenkort in jouw favoriete e-book store!